Torbasız Bağırsak Ameliyatı (Wafi Prosedürü)
Kalın bağırsak kanseri (kolon kanseri) toplumda en sık görülen kanserlerden biridir. Kolon ve rektum kanserinin cerrahi tedavisinde sıklıkla ostomi (bağırsağın karın ön duvarından torba ile dışarıya alınması) işlemi uygulanmaktadır. (Ülkemizde yılda yaklaşık 20.000, Avrupada yılda 500.000 hasta).
Hastalar birkaç ay ile birkaç yıl arasında değişen süre boyunca bu torba ile yaşamak zorunda kalmaktadır. Ostominin kapatılması (barsağın tekrar batın içine alınması) ikinci bir ameliyat ile olmaktadır. Bazı vakalar tedavi sürecine bağlı olarak ostomi kapatılma ameliyatı şansını yakalayamamakta ve hayatları boyunca torba ile yaşamak zorunda kalmaktadır. İlk açıldığında hayat kurtarıcı olan ostomi, kapatılana kadar hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkilemekte, tıbbi sorunlar, sosyal yaşam ve özel hayat açısından yaşam kalitesini önemli ölçüde bozmaktadır. Ayrıca malzeme temini açısından ithalat temelli olan bu torbalar ülke ekonomisi için büyük bir finansal yük oluştumaktadır.
Atalay tarafından geliştirlen tüp ileostomi tekniği, bağırsağın dışarı alınması yerine bağırsağa bir tüp yerleştirilmesi esasına dayanmaktadır. 2 hafta süre ile hastaya takılı kalan bu tüp dışkının karın duvarından dışarıya alınmasının sağlayarak klasik ostominin görevini aynı etkinlikle yerine getirmektedir. Tüp, ameliyat gerektirmeksizin, poliklinik şartalarında çıkarılmaktadır. En büyük avantajı ostomi kapatılması ameliyatına gerek bırakmamasıdır. Kısa süreli kullanımı ile de hastanının klasik ostomi ile uzun süre yaşayacağı bütün sorunların önüne geçmektedir. Maliyet etkinlik açısından da torba ile açılan ve uzun süreli kalan klasik ostomiye üstünlük sağlamaktadır. Atalay, daha önce literatürde bir takım başarısız denemeleri yayınlanan tüp ileostomi yöntemini güvenle kullanılabilir hale getirmiştir. Bunu tüpün malzemesini tarif ederek ve tüpe ek bir bağırsak askısı kullanarak yapmıştır.Vafi Atalay (Wafi Ataallah) tarafından literatüre geçen bir tedavidir.
Bu yöntemin çalışmaları genel cerrahinin en saygın dergilerinden olan Colorectal Diseases Dergisi’nde 2020 ve 2021 yılında iki kez yayınlanmıştır. Ayrıca klasik ostomi ile karşılaştırma çalışması 2022 yılında Cureus Dergisi’nde yayınlanmıştır. Halen Newyork Üniversitesi ile tüp ileostomi yönteminin çok merkezli-karşılıklı çalışması devam etmektedir.
